Druga część wpisy dotyczącego decyzji oraz postanowienia. Jeśli chcecie sobie odświeżyć część pierwszą to serdecznie zapraszam.
Zarówno decyzje (art. 109 KPA) jak i postanowienia, od których służy stronom zażalenie lub skarga do sądu administracyjnego (art. 125 KPA) doręcza się odpowiednio stronom, a w przypadku postanowień także innym uczestnikom postępowania, na piśmie lub za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Dodatkowo postanowienie, które może być zaskarżone do sądu administracyjnego, doręcza się stronie wraz z pouczeniem o dopuszczalności wniesienia skargi oraz uzasadnieniem faktycznym i prawnym (art. 125 § 3 KPA). W przypadkach wymienionych w art. 14 KPA, regulującym zasadę pisemności załatwiania spraw, zarówno decyzja, jak i postanowienie może być stronom ogłoszona ustnie.
Zgodnie z art. 126 KPA do postanowień stosuje się odpowiednio przepisy art. 105 przesłanki umorzenia postępowania, art. 107 elementy decyzji § 2 – 5 (omówiony w części pierwszej) oraz art. 109-113, a do postanowień, od których przysługuje zażalenie, oraz do postanowień określonych w art. 134 postanowienie organu odwoławczego o niedopuszczalności odwołania – również art. 145-152 oraz art. 156-159, z tym że zamiast decyzji, o której mowa w art. 151 decyzje organu w sprawach o wznowienie postępowania § 1 i art. 158 rozstrzygnięcie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji § 1, wydaje się postanowienie.
Zacznijmy od omówienia art. 105 KPA. Organ administracji publicznej wydaje decyzję o umorzeniu postępowania odpowiednio w całości albo w części, gdy postępowanie z jakiejkolwiek przyczyny stało się bezprzedmiotowe w całości albo w części (art. 105 § 1.), przy czym umorzenie postępowania następuje, jeżeli wystąpi o to strona, na której żądanie postępowanie zostało wszczęte, a nie sprzeciwiają się temu inne strony oraz gdy nie jest to sprzeczne z interesem społecznym (§ 2.).
Zgodnie z art. 106 KPA jeżeli przepis prawa uzależnia wydanie decyzji od zajęcia stanowiska przez inny organ (wyrażenia opinii lub zgody albo wyrażenia stanowiska w innej formie), decyzję wydaje się po zajęciu stanowiska przez ten organ, przy czym zgodnie z § 5 zajęcie stanowiska przez ten organ następuje w drodze postanowienia, na które służy stronie zażalenie. Wskazany przepis nakłada na organ załatwiający sprawę, gdy zwraca się on do innego organu o zajęcie stanowiska, obowiązek zawiadomienia o tym strony (§ 2), natomiast na organ, do którego zwrócono się o zajęcie stanowiska, obowiązek przedstawienia go niezwłocznie, jednak nie później niż w terminie dwóch tygodni od dnia doręczenia mu żądania, chyba że przepis prawa przewiduje inny termin (§ 3). Organ obowiązany do zajęcia stanowiska może w razie potrzeby przeprowadzić postępowanie wyjaśniające (§ 4). W przypadku niezajęcia stanowiska w terminie określonym w § 3 stosuje się przepisy art. 36–38, przy czym organ obowiązany do zajęcia stanowiska niezwłocznie informuje organ załatwiający sprawę o wniesieniu ponaglenia (art. 106 § 6).
Art. 108 KPA (§ 1-2) określa przesłanki nadania decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności. W tym miejscu przypomnę jedynie, że co do zasady decyzja organu I instancji podlega wykonaniu dopiero po upływie terminu do wniesienia odwołania. Zdarza się jednak, że gdy jest to niezbędne ze względu na ochronę zdrowia lub życia ludzkiego albo dla zabezpieczenia gospodarstwa narodowego przed ciężkimi stratami bądź też ze względu na inny interes społeczny lub wyjątkowo ważny interes strony organ administracji publicznej może nadać decyzji, od której służy odwołanie, rygor natychmiastowej wykonalności (w tym ostatnim przypadku organ może w drodze postanowienia zażądać od strony stosownego zabezpieczenia). Rygor natychmiastowej wykonalności może być nadany decyzji również po jej wydaniu. W tym przypadku organ wydaje postanowienie, na które służy stronie zażalenie.
W art. 110 KPA (§ 1-2) ustanowiono zasadę związania organu administracji publicznej wydaną przez niego decyzją. Organ administracji publicznej, który wydał decyzję, jest nią związany od chwili jej doręczenia lub ogłoszenia, o ile kodeks nie stanowi inaczej. W przypadku natomiast milczącego załatwienia sprawy, organ administracji publicznej jest związany wydanym w tym trybie rozstrzygnięciem od dnia następującego po dniu, w którym upływa termin przewidziany na wydanie decyzji lub postanowienia kończącego postępowanie albo wniesienie sprzeciwu, o ile kodeks nie stanowi inaczej.
Na podstawie art. 111 KPA organ administracji publicznej, który wydał decyzję może ją uzupełnić lub sprostować z urzędu w zakresie, o którym mowa w § 1a tego artykułu, w terminie czternastu dni od dnia doręczenia lub ogłoszenia decyzji. Uzupełnienie lub odmowa uzupełnienia decyzji następuje w formie postanowienia (§ 1b). Strona natomiast może w terminie czternastu dni od dnia doręczenia lub ogłoszenia decyzji zażądać jej uzupełnienia co do rozstrzygnięcia bądź co do prawa odwołania, wniesienia w stosunku do decyzji powództwa do sądu powszechnego lub skargi do sądu administracyjnego albo sprostowania zamieszczonego w decyzji pouczenia w tych kwestiach (§ 1). Zgodnie z § 2 w przypadku wydania postanowienia, o którym mowa w § 1b, termin do wniesienia odwołania, powództwa lub skargi dla strony biegnie od dnia jego doręczenia lub ogłoszenia.
Zgodnie z art. 112 KPA błędne pouczenie w decyzji co do prawa odwołania lub skutków zrzeczenia się odwołania albo wniesienia powództwa do sądu powszechnego lub skargi do sądu administracyjnego nie może szkodzić stronie, która zastosowała się do tego pouczenia.
Wszelkie wątpliwości co do treści decyzji organ, który wydał decyzję, wyjaśnia na żądanie organu egzekucyjnego lub strony w drodze postanowienia (§ 2). Na postanowienie w sprawie sprostowania i wyjaśnienia służy zażalenie (§ 3), przy czym nie ma tu znaczenia czy organ dokonał sprostowania błędu czy też uznał że żądanie strony w tym zakresie jest bezzasadne.
W kolejnym wpisie (a być może ponownie w dwóch jeśli jeden okazałby się zbyt obszerny;)) omówię kwestię zaskarżania, czyli odwołanie i zażalenie.